Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας

Το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, είναι ένα μοναδικό στο είδος του μουσείο σε ολόκληρη την Ελλάδα! Δεν είναι προϊστορικό (μόνο), δεν είναι αρχαιολογικό (μόνο), δεν είναι βυζαντινό (μόνο)! Είναι όλα αυτά μαζί και κάτι παραπάνω, δικαιολογώντας πλήρως το όνομα του. 

Η αφήγηση είναι γραμμική, όσον αφορά τον χρόνο, αλλά και πολυεπίπεδη, όσον αφορά τις διάφορες θεματικές ενότητες, . συνδέοντας τα εκθέματα με την κοινωνική και πολιτική εξέλιξη της περιοχής. Η μόνιμη έκθεση αναπτύσσεται σε οκτώ βασικές ενότητες με αντιπροσωπευτικά ευρήματα από την Παλαιολιθική Εποχή έως τον 19^ο αιώνα, προσφέροντας ένα μοναδικό πανόραμα του θεσσαλικού πολιτισμού, αλλά και μια «μικρογραφία» της ευρύτερης εξέλιξης του ανθρώπινου πνεύματος και της κοινωνικής οργάνωσης στο πέρασμα των αιώνων.

Οι οκτώ βασικές ενότητες της μόνιμης έκθεσης είναι: Παλαιολιθική Εποχή, Νεολιθική Εποχή, Εποχή Χαλκού και Σιδήρου, Αρχαϊκά και Κλασικά Χρόνια, Ελληνιστική και Ρωμαϊκή Περίοδος, Παλαιοχριστιανική Περίοδος, Βυζαντινή Περίοδος, Οθωμανική Περίοδος.

Από την παλαιολιθική εποχή έως την κλασική αρχαιότητα

Η ξενάγηση ξεκινά με την παλαιολιθική περίοδο, μέσα από ευρήματα όπως λίθινα εργαλεία και απολιθωμένα οστά που μαρτυρούν την ανθρώπινη παρουσία στις όχθες του Πηνειού ποταμού. Η συνέχεια της αφήγησης δίνεται με τη νεολιθική εποχή, όπου η Θεσσαλία ξεχωρίζει ως κοιτίδα του αρχαιότερου πολιτισμού της Ευρώπης. Το μουσείο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή νεολιθικών ειδωλίων στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας την καθημερινή ζωή, την αρχιτεκτονική, την οικοτεχνία και τα ταφικά έθιμα της περιόδου.

Image

Η εποχή του Χαλκού αναδεικνύεται μέσα από εμβληματικά ευρήματα όπως το μενχίρ της Σουφλί Μαγούλας, ενώ η μυκηναϊκή περίοδος φέρνει στο προσκήνιο τους θεσσαλικούς μύθους με κεντρικές μορφές τον Απόλλωνα, τον Ασκληπιό, τον Ηρακλή και τον Αχιλλέα.

Κατά την εποχή του Σιδήρου, αναδεικνύονται οι μετακινήσεις ελληνικών φύλων προς τη Θεσσαλία, γεγονός που διαμόρφωσε τη σύνθεση και την ιστορική πορεία της περιοχής. Η αρχαϊκή και κλασική περίοδος εκπροσωπείται από ευρήματα που μαρτυρούν τη στρατιωτική και πολιτική οργάνωση των Θεσσαλών, την ίδρυση των τεσσάρων φυλετικών κρατών και τη συμμαχία τους υπό την ηγεσία του ταγού.

Image

Από τον ελληνιστικό κόσμο στην Pax Romana

Η ελληνιστική περίοδος σκιαγραφεί την πολιτική μετάβαση από τις πόλεις-κράτη στις μοναρχίες μακεδονικού τύπου. Η Λάρισα, με φιλορωμαϊκή στάση κατά τον Γ΄ Μακεδονικό Πόλεμο, αναδεικνύεται σε κεντρικό πολιτικό και θρησκευτικό κόμβο της Θεσσαλίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη λατρεία θεοτήτων όπως ο Απόλλων, η Άρτεμη και η Αφροδίτη, καθώς και στις λεγόμενες ανατολικές θεότητες που αποτυπώνουν τον θρησκευτικό συγκερασμό της εποχής.

Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, το μουσείο φωτίζει την επανίδρυση του θεσσαλικού Κοινού και την τέλεση των "Ελευθερίων" αγώνων, ως ένδειξη της "απελευθέρωσης" από τους Μακεδόνες. Η Λάρισα ακμάζει ως διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο.

Image

Το βυζαντινό και μεταβυζαντινό – οθωμανικό παρελθόν

Το δεύτερο σκέλος της έκθεσης είναι αφιερωμένο στο βυζαντινό και μεταβυζαντινό παρελθόν της Θεσσαλίας. Ψηφιδωτά, γλυπτά και αντικείμενα μικροτεχνίας από τη Λάρισα, την Ελασσόνα και την Αγιά ζωντανεύουν την καθημερινότητα και τη θρησκευτική ζωή της εποχής. Ξεχωρίζει η αναπαράσταση τέμπλου με βυζαντινά ανάγλυφα, επιτύμβιες στήλες και εκκλησιαστικά σκεύη που αποκαλύπτουν τη λαμπρότητα και την πνευματικότητα της περιόδου.

Από την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αξιοσημείωτα είναι τα οθωμανικά κιονόκρανα και οι εικόνες του 16ου αιώνα που παρουσιάζουν την ανθεκτικότητα της τοπικής τέχνης μέσα από τις εκκλησίες και τα μοναστήρια.

Image

Τα σημαντικότερα εκθέματα

Ανάμεσα στα χιλιάδες εντυπωσιακά εκθέματα ξεχωρίζουν το νεολιθικό πήλινο σπιτάκι με την οικογένεια γύρω από το φούρνο, η αναπαράσταση μιας νεολιθικής κουζίνας με εργαλεία και σκεύη μαγειρικής (ακόμα και σούβλα), το μενχίρ με ενδιαφέρουσες χαράξεις της 3^ης χιλιετίας, ευρήματα από τύμβους με καύσεις νεκρών, η μαρμάρινη στήλη του πολεμιστή Θεότιμου, που σκοτώθηκε το 457 π.Χ, υπερασπίζοντας την πατρίδα του, η επιτύμβια στήλη της θηλάζουσας, Αττικές λήκυθοι από την αρχαία Μελίβοια, καλοδιατηρημένα αρχαία παιχνίδια, ένα πήλινο σκεύος της Ελληνιστικής εποχής για την παρασκευή τυριού, το άγαλμα του Απόλλωνα από το ναό στο Πύθιο Ελασσόνας, το παλαιοχριστιανικό ψηφιδωτό με το Διόνυσο, το μαρμάρινο πηγάδι από το ναό του Αγίου Αχιλλίου, πολιούχου της Λάρισας, βυζαντινές τοιχογραφίες και χρυσά νομίσματα από το Ορος των Κελλίων στον Κίσσαβο, εφυαλωμένα πιάτα με πολύχρωμη διακόσμηση, χρυσά και ασημένια κοσμήματα, οθωμανικά κιονόκρανα από το τζαμί του Χασάν Μπέη, καθώς και αμφιπρόσωπες εικόνες του 16^ου αιώνα.

Image

Κάτι περισσότερα από ένα μουσείο

Το Μουσείο είναι κτισμένο στο λόφο "Μεζούρλο" στις νότιες παρυφές της πόλης, στην περιοχή Νεάπολη, πάνω στον περιφερειακό δρόμο της Λάρισας, σε έκταση 54 στρεμμάτων που παραχωρήθηκε σταδιακά από το Δήμο Λάρισας στο Υπουργείο Πολιτισμού. Η θεμελίωση του κτιρίου έγινε το 1996 και η κατασκευή ολοκληρώθηκε το 2006. To Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 28 Νοεμβρίου του 2015. Τα εκθέματα προέρχονται από ανασκαφές που διενεργήθηκαν κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα  μέχρι και τις μέρες μας, στους νομούς Λάρισας, Τρικάλων και Καρδίτσας, από παραδόσεις και δωρεές αντικειμένων καθώς και από επαναπατρισμό αρχαιοτήτων.

Image

Το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας δεν είναι απλώς ένας χώρος έκθεσης. Διαθέτει έναν όμορφο αύλειο χώρο με κήπους και πευκοδάσος, ιδανικό για περιπάτους και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Στις εγκαταστάσεις του στεγάζονται επίσης τα γραφεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων, εργαστήρια συντήρησης, βιβλιοθήκη, αναψυκτήριο και ένα σύγχρονο αμφιθέατρο, ενώ φιλοξενεί και περιοδικές εκθέσεις. Διαθέτει χώρους και σύγχρονες υποδομές για διοργάνωση συνεδρίων.