Τα «Σούρβα» στους Γόννους

Κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς τα τελευταία 35 χρόνια, αναβιώνουν στους Γόννους του Δήμου Τεμπών τα «Σούρβα*». Πρόκειται στην ουσία για «αγροτοκτηνοτροφικά» κάλαντα με ευετηριακό χαρακτήρα.

Τα «Σούρβα» στους Γόννους

Το έθιμο έχει Μακεδονικές και Θρακιώτικες ρίζες και το έφεραν στην κωμόπολη οι προ-προπαππούδες των σημερινών κατοίκων, πολλοί από τους οποίους είχαν καταγωγή από τα βλαχοχώρια και τα κουπατσοχώρια των Γρεβενών. Στην «κλασική» τους εκδοχή οι καλαντιστές τραγουδούν:

«Σούρβα σούρβα, γιρό κουρμί
γιρό κουρμί, γιρό σταυρί
σαν ασήμι, σαν κρανιά
κι του χρόν’ ούλ’ γιροί
ούλ’ γιροί καλόκαρδοι.
Σούρβα σούρβα για χαρά
για σταφίδις, για παρά
για καρύδις, για μπαντέμια
για ένα ξυλουκέρατου»

Οι Γοννιώτες έχουν κληρονομήσει από τους προγόνους τους μια πιο «άτακτη» εκδοχή:

«Σούρβα, σούρβα κι Αϊ-Βασίλη
τα παιδιά τ’ Καραβασίλη
κάθονται στο κρεβατάκι
και καπνίζουν τσιγαράκι
Μια χελώνα με καβούκι
πάει να κλέψει καλαμπόκι
και της σπάσαν το καβούκι»

Τα παλιότερα χρόνια, όταν στους Γόννους ζούσαν περισσότερα παιδιά, σχηματίζονταν διάφορες ομάδες ανά γειτονιά, οι οποίες μάλιστα είχαν και ανταγωνισμό μεταξύ τους, ενώ οι «περιοδείες» στους δρόμους του χωριού γίνονταν ανήμερα Πρωτοχρονιάς, πριν το ξημέρωμα.

Σήμερα, τα «Σούρβα» διοργανώνονται νωρίς το βράδυ της παραμονής από μια πολυπληθή ομάδα που συγκεντρώνεται στα γραφεία του Μορφωτικού Συλλόγου. Τα παιδιά (αλλά και μεγαλύτεροι) φορούν χοντρές μάλλινες κάπες («μαλιότες»), παίρνουν γκλίτσες και ζώνονται κουδούνες, κυπριά και τσοκάνια, τα οποία δίνουν στο έθιμο και έναν αποτροπαϊκό χαρακτήρα, καθώς με τον σαματά που προκαλούν δεν διώχνουν μόνο το παλιό χρόνο, αλλά και τα κακά πνεύματα. Ξεχύνονται στους δρόμους της κωμόπολης, χτυπούν τις πόρτες των σπιτιών, εισβάλλουν στα μαγαζιά και ξεσηκώνουν τον κόσμο με τα κουδούνια, τις φωνές και κυρίως τα χαμόγελα και την ενέργεια τους!
 

*Το όνομα προέρχεται από τη σουρβιά (ή σορβιά), μικρό δέντρο, τα στολισμένα κλαδιά του οποίου χρησιμοποιούσαν οι καλαντιστές για να χτυπήσουν τις πόρτες των σπιτιών ή τις πλάτες των περαστικών. Σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν το αγαπημένο δέντρο των νεράιδων, των μαγισσών και των μοχθηρών πνευμάτων.

Σχετικά Tags

Εξερευνήστε τη γύρω περιοχή

Κοντινοί προορισμοί

Ανακαλύψτε την ευρύτερη περιοχή