Ροποτό, Το χωριό που «βυθίζεται»

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα χωριό, το Ροποτό… Κτισμένο σε υψόμετρο περίπου 750 μέτρων, ήταν μοιρασμένο σε 7 οικισμούς (ο «κεντρικός», και οι Τσεκούρα, Πολυθέα, Παναγία, Λογγιές, Άγιος Ιωάννης, Άγιος Δημήτριος) σε μια ακτίνα 7 χιλιομέτρων στις πλαγιές των βόρειων Αγράφων, σε απόσταση 12 χλμ. από την Πύλη και 30 χλμ. από τα Τρίκαλα. Κάποτε ζούσαν εδώ 300 οικογένειες, οι περισσότερες από τις οποίες ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και την παραγωγή πεντανόστιμων μήλων. Το χωριό είχε τον νερόμυλο του και τέσσερα παραδοσιακά αποστακτήρια. 

Μέχρι που, ξαφνικά, το 2012, «έχασε τη γη κάτω απ’ τα πόδια του»! Μια τεράστια κατολίσθηση - καθίζηση παρέσυρε δρόμους, σπίτια και υποδομές. Σχεδόν 45 σπίτια χάθηκαν από προσώπου γης, δεκάδες άλλα έπαθαν ζημιές, εκατοντάδες μηλιές «βούλιαξαν», μεγάλο μέρος του χωριού μετακινήθηκε κατά εκατοντάδες μέτρα! Ως εκ θαύματος, δεν χάθηκαν ανθρώπινες ζωές, οι υλικές ζημιές, όμως, ήταν τεράστιες. 

Σύμφωνα με κάποιους από τους παλαιότερους κατοίκους, το φαινόμενο δεν ήταν τελικά τόσο «ξαφνικό». Οι «βούλιες» (καθιζήσεις), είχαν ξεκινήσει, σε μικρότερο βαθμό, και με ηπιότερες ζημιές από τη δεκαετία του ’60. Ήδη από τότε τα υπόγεια ύδατα ροκάνιζαν τα θεμέλια του οικισμού. Τον Φεβρουάριο του 2010 κτύπησε ένα ακόμα ηχηρό προειδοποιητικό καμπανάκι.  Όμως η ένταση του φαινομένου στη μεγάλη καταστροφή του 2012 ήταν πρωτοφανής και άλλαξε οριστικά τη φυσιογνωμία του χωριού. Σήμερα, όποιος επισκέπτεται τον κεντρικό οικισμό του Ροποτού αντικρίζει εικόνες που μοιάζουν με κινηματογραφικό σκηνικό: σπίτια γερμένα ή μισοκατεστραμμένα, δρόμοι που καταλήγουν στο κενό, και μια φύση που σταδιακά «κατάπιε» τον ανθρώπινο μόχθο.

Η «Εκκλησία της Πίζας»

Το πιο εντυπωσιακό και πολυφωτογραφημένο σημείο του Ροποτού είναι η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η οποία λειτούργησε για τελευταία φορά, Τρίτη του Πάσχα,  17 Απριλίου 2012, λίγες ώρες πριν τη μεγάλη καταστροφή. Στέκεται ακόμη «όρθια» (τρόπος του λέγειν), αλλά με μια κλίση που ξεπερνά τις 17 μοίρες. Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης, η κλίση του Πύργου της Πίζας είναι, μετά τις εργασίες στήριξης (μεταξύ 1990 -2001),  «μόλις» 3,97 μοίρες και παλιότερα «μόλις» 5,5!

Η εκκλησία, έχει γίνει σήμα κατατεθέν του χωριού και πόλος έλξης για φωτογράφους, ταξιδιώτες και επισκέπτες που αναζητούν το απόκοσμο και το αλλόκοτο. Η εικόνα της από μακριά, με τον σταυρό στην κορυφή να στέκει ακόμα αγέρωχος, προκαλεί δέος αλλά και συγκίνηση. 

Image

Αίσθηση αποπροσανατολισμού και σύγχυσης

Τα δύσκολα αρχίζουν όταν κάποιος πλησιάσει και επιχειρήσει να φτάσει στην είσοδο της. Αν και φαίνεται αρκετά εύκολο να βαδίσεις τη μικρή απόσταση που την χωρίζει από το δρόμο, μετά τα πρώτα σκαλοπάτια σε κατακλύζει μια αίσθηση που δύσκολα περιγράφεται. Κάτι στον ανθρώπινο εγκέφαλο αδυνατεί να επεξεργαστεί αυτό που βλέπει και αυτό που συμβαίνει. Μια αίσθηση αποπροσανατολισμού, σύγχυσης, ανισορροπίας, ζαλάδας και ναυτίας που μπορεί να φτάσει στα όρια της δυσφορίας καταλαμβάνει τον επισκέπτη, ο οποίος δυσκολεύεται να προχωρήσει αν δεν πιαστεί καλά από τα κάγκελα που έχουν τοποθετηθεί. 

Το Ροποτό αποτελεί πλέον πόλο έλξης για ερευνητές, instagrammers και tiktokers οι οποίοι αψηφώντας την προειδοποιητική πινακίδα («ΕΙΣΕΡΧΕΣΤΕ ΜΕ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΕΥΘΥΝΗ») μπαίνουν μέσα στην εκκλησία του χωριού προσπαθώντας να περπατήσουν στο επικλινές δάπεδο χωρίς να πέσουν, για χάριν του επόμενου «story». Κανείς, όμως, δε μπορεί να τους εγγυηθεί ότι οι καθιζήσεις αποτελούν οριστικά παρελθόν, ούτε ότι το οικοδόμημα που έχει επιδείξει αξιοθαύμαστη αντοχή θα εξακολουθήσει στο διηνεκές να αντιστέκεται στη βαρύτητα! Γι’ αυτό επαναλαμβάνουμε: Εισέρχεστε με δική σας ευθύνη!

ΥΓ. Σε μικρή απόσταση από το Ροποτό, μπορείτε να επισκεφθείτε ένα από τα πιο όμορφα πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας, το γεφύρι της Παλαιοκαρυάς με τους καταρράκτες του!

*Οι κλίσεις στις φωτογραφίες είναι απολύτως πραγματικές. Έχει χρησιμοποιηθεί το ενσωματωμένο ηλεκτρονικό «αλφάδι» της φωτογραφικής κάμερας.