Ο Γάβρος και τα άγνωστα, «μικρά» Μετέωρα

Πολύ κοντά στον ποταμό Μουργκάνη ή Μύκανη (ο αρχαίος «Ίων»), παραπόταμο του Πηνειού και σε απόσταση 25 χλμ. από την Καλαμπάκα, ό Γάβρος είναι ένα πανέμορφο χωριό που φημίζεται για την παραδοσιακή του ατμόσφαιρα. Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το τοπίο που τον περιβάλλει (ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000), ένα σύμπλεγμα κροπαλοπαγών βράχων που σμιλεύτηκαν από τον χρόνο, το νερό και τον άνεμο και δικαιολογημένα χάρισαν στην περιοχή το προσωνύμιο «Μικρά Μετέωρα».

Οι περίπου 200 κάτοικοι του χωριού, κυρίως κτηνοτρόφοι, κρατούν ζωντανή την παράδοση και τον αυθεντικό τρόπο ζωής της υπαίθρου. Αναβιώνουν έθιμα όπως τα «Κλείδωνα» την παραμονή της Πρωτομαγιάς, με αρχαιοελληνικές ρίζες, τα Ρογκάτζαρια («Λουκατζιάρια») την Πρωτοχρονιά και τους πατροπαράδοτους γάμους που συνοδεύονται από τελετουργικά δρώμενα διάρκειας 4 ημερών. Πολύ σημαντική «στιγμή» για το χωρίο είναι το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου με ζωντανή μουσική, χορό και φιλοξενία που θυμίζει άλλες εποχές.  

Τα ασκηταριά του Γάβρου

Η ιστορία και η πνευματικότητα του τόπου αποτυπώνονται στα ασκηταριά του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Θεοδοσίου, κτισμένα μέσα στους βράχους των «Μικρών Μετεώρων». Πολύ κοντά στο χωριό, στα ανατολικά του, βρίσκεται το μονύδριο του Αγίου Νικολάου, μέσα σε σπηλιά, το οποίο διασώζεται στην αυθεντική του μορφή: ένα διώροφο πέτρινο κελί με ξυλοδεσιές και λασποσκεπή, που διατηρείται σχεδόν ανέπαφο από επεμβάσεις. Στο εσωτερικό του σώζονται δύο στρώματα τοιχογραφιών, οι παλαιότερες από το 1753 και οι νεότερες από το 1893, μαζί με ένα θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 16ου αιώνα.

Στα βορειοδυτικά, το ασκηταριό του Αγίου Θεοδοσίου αποτελεί μοναδικό μνημείο βυζαντινής ταπεινότητας και μυσταγωγίας. Οι τοιχογραφίες του, που χρονολογούνται από τον 18^ο  έως τον 19^ο  αιώνα, μαρτυρούν την καλλιτεχνική επιρροή των Μετεώρων, ενώ η απομόνωση του χώρου και η φυσική του διαμόρφωση αποδίδουν πιστά το πνεύμα του ασκητισμού. Παλιότερες, κακότεχνες επεμβάσεις στο μονύδριο, αφαιρέθηκαν σχετικά πρόσφατα και επανέφεραν το μνημείο στην αρχική του μορφή, ενώ παράλληλα αναδείχθηκε η αρχική πρόσβαση στο ασκηταριό από το φυσικό μονοπάτι, πολλά σημεία του οποίου διατηρούνται ανέπαφα μέχρι και σήμερα. Στα «πόδια» του ασκηταριού και δίπλα στον ποταμό Μουργκάνη, έχει διαμορφωθεί ένας χώρος αναψυχής στον οποίο διοργανώνονται συχνά πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Image

Πεζοπορικές διαδρομές

Τα τελευταία χρόνια, ο Δήμος Μετεώρων και ο Σύλλογος Πεζοπορίας και Ορειβασίας Γάβρου (Σ.Π.ΟΡ. Γάβρου) έχουν αναδείξει την περιοχή μέσα από ένα οργανωμένο δίκτυο μονοπατιών μήκους 17,5 χιλιομέτρων, αλλά και αναρριχητικά πεδία. Οι διαδρομές συνδέουν τον Γάβρο με ιστορικά και φυσικά σημεία, όπως τον Άγιο Δημήτριο και την Τζιτζιλοπέτρα, προσφέροντας εμπειρίες πεζοπορίας μέσα σε παρθένα φύση και γεωλογικά θαύματα. Από σημεία όπως η κορυφή «Αρκούδα» και η θέση «Πέτρα» η θέα προς την ευρύτερη περιοχή των Μετεώρων και των βουνών που περιβάλλουν τη Θεσσαλία κόβει την ανάσα. Για τον ταξιδιώτη που αναζητά αυθεντικότητα, φύση και πολιτισμό μακριά από τα πλήθη, τα «Μικρά Μετέωρα» του Γάβρου αποτελούν έναν μικρό, «κρυμμένο» θησαυρό!