Το τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι της χώρας, μια πόλη με σπουδαίο βιομηχανικό παρελθόν (ειδικά κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου), ο Βόλος, είναι «αυτοτελής» προορισμός, αλλά ταυτόχρονα και «ορμητήριο» για το Πήλιο και τις Σποράδες. Μπορεί η βιομηχανική ακμή να αποτελεί πια παρελθόν όμως τα εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά «αποτυπώματα» της βρίσκονται ακόμα διάσπαρτα στον ιστό της πόλης. Υπολογίζεται ότι από τα τέλη του 19ου αιώνα χτίστηκαν στον Βόλο πάνω από 50 βιομηχανικά κτίρια (καπναποθήκες, σιδηρουργεία, κεραμοποιεία κ.α.). Πολλά από αυτά άρχισαν να αναστηλώνονται στα τέλη του ’80 με τη συνεργασία δήμου και Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και κάποια φιλοξενούν σήμερα χώρους ψυχαγωγίας και πολιτισμού. 

Image

Από εργατούπολη σε φοιτητούπολη

Σταδιακά ο Βόλος μετατράπηκε σε «φοιτητούπολη» και οι, περίπου, 10.000 νέοι που προετοιμάζονται για το μέλλον εδώ, έδωσαν νέα πνοή και ζωντάνια σε μια πόλη που κάποια στιγμή, ευτυχώς για πολύ λίγο, έμοιαζε να πέφτει σε τέλμα. Το παραθαλάσσιο μέτωπο αποτελεί την βιτρίνα της πόλης με τους πεζόδρομους και τα πάρκα που κατακλύζονται από κόσμο όλες τις ώρες της ημέρας. Εδώ σχηματίζεται το προφίλ μιας σύγχρονης και ζωηρής πόλης. 

Image

Πίσω από την «βιτρίνα» σε γειτονιές όπως τα Παληά, το Κάστρο του Γόλου (του μεσαιωνικού πυρήνα της πόλης) ή οι προσφυγικές συνοικίες της Νέας Ιωνίας, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει «ρετρό» στιγμές και συγκινήσεις. Είναι σε αυτές τις γειτονιές όπου έχει τις ρίζες του, ο πολύ ξεχωριστός τρόπος διασκέδασης του Βόλου, η «τελετουργία» του Τσιπουράδικου! Η μεσημεριανή ανάγκη των προσφύγων που κατέκλυσαν το Βόλο το ’22 αντικατοπτρίζεται στην πιο αυθεντική της μορφή σε αυτές τις παλιές γειτονιές. Κάθεσαι, πίνεις, ΔΕΝ παραγγέλνεις φαγητό, οι μεζέδες (τα «πεινάσματα») έρχονται μόνοι τους, κι όσο στοιβάζονται τα 25αράκια τόσο πιο εκλεκτοί είναι. Η πιο mainstream εκδοχή στρώνει τραπέζι στους διαβάτες της παραλίας. 

Image

Μια πολύ σημαντική "πύλη"

Για όσους πέρα από το «παλιό» αναζητούν και το «αρχαίο», σε μικρή απόσταση από την πόλη βρίσκονται σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, όπως το Διμήνι και το Σέσκλο ενώ πολύ σημαντικό είναι και το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης. 

Πέρα από όλα αυτά, ο Βόλος αποτελεί μια πολύ σημαντική «πύλη». Εισόδου, καθώς γειτνιάζει με το αεροδρόμιο της Νέας Αγχιάλου, αλλά και εξόδου, καθώς από το λιμάνι του αναχωρούν τα επιβατηγά πλοία για Βόρειες Σποράδες (Σκιάθο, Σκόπελο, Αλόννησο). Στο Κορδόνι, βρίσκουν ασφαλές αγκυροβόλιο δεκάδες ιστιοπλοϊκά, με τα οποία σύγχρονοι «Αργοναύτες» αναζητούν την περιπέτεια στον Παγασητικό και το Αιγαίο Πέλαγος. 

Η Νταμούχαρη είναι το πιο ασφαλές φυσικό λιμάνι στο ανατολικές ακτές του Πηλίου, γι’ αυτό και κατά τον 19ο αιώνα «φιλοξενούσε» τελωνείο, αποθήκες και μαγαζιά. Εδώ έβρισκαν καταφύγιο τα ζαγοριανά καράβια όταν ο καιρός δεν επέτρεπε να «δέσουν» στο Χορευτό ή τον Αϊ-Γιάννη. 

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ο πρώτος που συνειδητοποίησε την αξία του τόπου ήταν ένας καπετάνιος με κύκλο εργασιών στην Ευρώπη, ο Απόστολος Βαϊνόπουλος. Για χάρη της συζύγου του, Κλεοπάτρας, έχτισε ένα περίφημο αρχοντικό στην Νταμούχαρη που έμεινε γνωστό ως «Cleopatra’s Miramare». Η Κλεοπάτρα, δυστυχώς, απεβίωσε μετά από επιπλοκές στον τοκετό, ενώ το αγοράκι που γεννήθηκε πέθανε σε ηλικία 10 ετών. Ο Βαϊνόπουλος μετά και από αυτό το χτύπημα της μοίρας, βρήκε «καταφύγιο» στην αγκαλία της παραμάνας του παιδιού, Βικτώριας με την οποία απέκτησε 5 παιδιά. Από αυτούς τους απογόνους κατάγονται οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής. 

Image

Πάνω στη βραχώδη χερσόνησο που χωρίζει τους δύο κόλπους της, βρίσκονται ερείπια κάστρου (πιθανόν ενετικού), αγνώστων λοιπών στοιχείων. Η Νταμούχαρη συνδέεται μέσω ενός υπέροχου μονοπατιού με τον Αϊ-Γιάννη στα βόρεια, ενώ στο άκρο της νότιας παραλίας («Παλιά Νταμούχαρη»), μετά τη ρεματιά Χαλόρεμα και το ξύλινο γεφυράκι, αρχίζει ένα εκπληκτικό ανηφορικό καλντερίμι που οδηγεί στην Τσαγκαράδα. 

Η φθινοπωρινή και χειμερινή όψη του οικισμού, απέχει πολύ από το καλοκαιρινό «πανηγυράκι» που παρουσιάζεται στο σελιλόιντ. Είναι κάπως μελαγχολική και σίγουρα πιο ατμοσφαιρική. Πολλοί είναι αυτοί που προτιμούν τη Νταμούχαρη ακριβώς έτσι! 
 

Αποκαλείται το «μπαλκόνι του Βόλου» αφού η θέα που προσφέρει προς την πόλη είναι πανοραμική και ανεμπόδιστη. Χαρακτηρισμένη με Προεδρικό Διάταγμα από το 1980 ως «παραδοσιακός οικισμός απολύτου προστασίας», η Μακρινίτσα προσφέρεται για ατέλειωτες βόλτες στα παραδοσιακά πέτρινα καλντερίμια της. 

Image

Ο αρχικός οικισμός οργανώθηκε γύρω από τη μονή της Θεοτόκου Οξείας Επισκέψεως ή Μακρινιτίσσης (δεν υπάρχει πια) στις αρχές του 13ου αιώνα μ.Χ. Τη σημερινή του μορφή πήρε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Μεγάλη άνθηση γνώρισε κατά τον 18ο και 19ο αιώνα χάρη στο εμπόριο και τη βυρσοδεψία, ενώ λίγο πριν την είσοδο του 20ου αιώνα αριθμούσε 5.000 κατοίκους! 

Η Μακρινίτσα θεωρείται ένα από τα πιο τουριστικά χωριά της Ελλάδας ήδη από τη δεκαετία του ’60. Τα αρχοντικά, τα «πυργόσπιτα» οι 54 κρήνες, οι ιτιές και τα πλατάνια της θα σας μαγέψουν. Ξεκινήστε την εξερεύνηση από την υπέροχη πλατεία της, όπου θα βρείτε την εκκλησία του Άι-Γιάννη του Προδρόμου, την βρύση «Αθάνατο Νερό» με τις λεοντοκεφαλές και το σχετικά πρόσφατο «απόκτημα» του χωριού (από το 2018), το πολύ όμορφο και εξαιρετικά ενδιαφέρον Βυζαντινό Μουσείο. 

Image

Από τα πιο εντυπωσιακά κτίσματα είναι (βορειότερα) η Κοίμηση της Θεοτόκου του 1767 και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου που στεγάζεται στο Αρχοντικό Τοπάλη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο Πύργος Σκοτεινιώτη στην Κουκουράβα (τον «κάτω μαχαλά» του χωριού), το καλοδιατηρημένο γεφυράκι στο Μέγα Ρέμα, τα ερειπωμένα βυρσοδεψεία που λειτουργούσαν έως τα τέλη του ’50 και οι παλιές δριστέλες στη ίδια περιοχή. 

Η Καλλιπεύκη βρίσκεται σε υψόμετρο 1054 μέτρων και είναι το ψηλότερο χωριό του Κάτω Ολύμπου. Ανήκει στον Καλλικρατικό δήμο Τεμπών και σύμφωνα με την τελευταία απογραφή μετράει 240 κατοίκους, αλλά το χειμώνα μάλλον είναι αρκετά λιγότεροι. Η Καλλιπεύκη ιδρύθηκε κατά τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους και γνώρισε ιδιαίτερη ακμή στα χρόνια της Τουρκοκρατίας φτάνοντας τους 6000 κατοίκους ενώ αποτελούσε και έδρα Επισκοπής. Σήμερα οι κάτοικοι ασχολούνται εκτός από την γεωργία και με την κτηνοτροφία, γι’ αυτό και οι ταβέρνες γύρω από την κεντρική πλατεία του χωριού, κατακλύζονται, ειδικά τα Σαββατοκύριακα από κρεατοφαγάδες! 

Βρίσκεται στο βόρειο άκρο ενός οροπεδίου, πολύ κοντά στα σύνορα με τον νομό Πιερίας, σε μια περιοχή που από αρχαιοτάτων χρόνων αποτελούσε πέρασμα ανάμεσα στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία. 

Image

Το οροπέδιο του Νεζερού

Στο οροπέδιο της Καλλιπεύκης υπήρχε μέχρι το 1911 μια λίμνη με το όνομα Ασκουρίδα ή Άσκουρίς. Στη λίμνη οφείλει το χωριό την παλιά του ονομασία Νεζερός, που έχει σλαβική ρίζα, καθώς «εζερό» σημαίνει «λίμνη». Η λίμνη αποξηράθηκε για να δημιουργηθούν 5.500 στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων, τις οποίες οι Καλλιπευκιώτες εκμεταλλευτήκαν παράγοντας μεταξύ άλλων, κάποιες από τις πιο νόστιμες πατάτες που θα δοκιμάσετε ποτέ! 

Τα τελευταία χρόνια συζητείται όλο και πιο έντονα η επανασύσταση της λίμνης για λόγους οικολογικής ισορροπίας, αλλά και τουριστικής ανάπτυξης, ένα έργο που αν τελικά πραγματοποιηθεί θα αλλάξει εντελώς τον χαρακτήρα της περιοχής. Ελπίζουμε, πάντως, να μην αποτελέσει το τέλος της ξακουστής πατάτας από τον Νεζερό! 
 

Ξεκινώντας από το νότιο άκρο της Π.Ε. Λάρισας, στα «σύνορα» σχεδόν με την Π.Ε. Μαγνησίας θα κάνουμε μια πρώτη στάση στο Μεταλλείο, μια αρκετά δυσπρόσιτη παραλία, όπου ξεχωρίζει ένας μεγάλος βράχος μέσα στη θάλασσα, το «Μονόπετρο» και τα ερείπια των παλιών μεταλλείων που λειτουργούσαν μέχρι το 1950 και παρήγαν το λεγόμενο «ταλκ». 

Συνεχίζοντας με κατεύθυνση βόρεια στη «σκιά» του Μαυροβουνίου, του βουνού που «γεφυρώνει» Πήλιο και Κίσσαβο, φτάνουμε στον Ρακοπόταμο, μια από τις πιο εντυπωσιακές παραλίες της Λάρισας. Η «τριπλή» παραλία παίρνει το όνομα της από τον ομώνυμο ποταμό που εκβάλλει στο βορειότερο τμήμα της. Το νότιο και μικρότερο τμήμα της ήταν παλιότερα «αφιερωμένο» στους γυμνιστές. Ο Ρακοπόταμος παρέμενε μέχρι πριν μερικά χρόνια ένα καλά κρυμμένο μυστικό, γνωστό μόνο στους κατοίκους των γειτονικών οικισμών, Σκλήθρο και Πολυδένδρι, αλλά είναι πλέον πολύ δημοφιλής. Αν και παραμένει «ανοργάνωτος» θα βρείτε δύο καφέ και μια ταβέρνα για να καλύψετε τις ανάγκες σας. 

Image

Επόμενη στάση στην ακτή Παπακώστα, γνωστή και ως «βασιλική» καθώς αποτελούσε τμήμα του, πάλαι ποτέ, Βασιλικού Δάσους Πολυδενδρίου. Είναι η αγαπημένη των campers και πολύ συχνά θα δείτε «αγκυροβολημένα» τροχόσπιτα στον χώρο στάθμευσης πάνω από την καντίνα. Ωραίες, μικρότερες παραλίες θα βρείτε και μέσα στον οικισμό του Κάτω Πολυδενδρίου. 

Image

Αφήνοντας πίσω μας το Μαυροβούνι, περνάμε στα «βαριά χαρτιά» του Λαρισαϊκού θέρους, στις παραλίες Αγιόκαμπου, Σωτηρίτσας και Βελίκας. Στην πραγματικότητα αποτελούν μια ενιαία παραλία, μια από τις μεγαλύτερες της Ελλάδας με συνολικό μήκος που ξεπερνά τα 12 χιλιόμετρα. Δεκάδες beach bars και ταβέρνες αραδιάζονται κατά μήκος του παραλιακού δρόμου, καθιστώντας την αγαπημένη επιλογή όσων θέλουν να συνδυάσουν μπάνιο και διασκέδαση. 

Image

Κίσσαβος και Πηνειός

Μετά τη Βελίκα το τοπίο αλλάζει, με τον Κίσσαβο να μπαίνει δυνατά στο «παιχνίδι». Οι κατάφυτες πλαγιές του κατηφορίζουν σχεδόν μέχρι το κύμα προσφέροντας σκιά και δροσιά στους λουόμενους. Στην Παλιουριά και την Κουτσουπιά θα βρούμε παραλίες μεσαίου μεγέθους που συνδυάζουν άμμο και βότσαλα. Από την Κουτσουπιά ως το Στόμιο μπορούμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε μια πληθώρα μικρών ή μεγαλύτερων κολπίσκων (Τσιλιγιώργης, Πλατιά Άμμος, Καλύβι, Πηγάδι, Ψαρόλακας κ.α.) ανάλογα με τον βαθμό απομόνωσης – χαλάρωσης που αποζητούμε. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει στο Κόκκινο Νερό, όπου μπορούμε να συνδυάσουμε την θαλασσινή βουτιά με την ιαματική στις «κολυμβήθρες» που βρίσκονται μέσα στο χωριό. 

Image

Από το Στόμιο μέχρι τα «σύνορα» με την Πιερία, ξεκινάει μια σειρά παραλιών με κοινή συνισταμένη την ψιλή άμμο, τα πολύ ρηχά νερά (ιδανικά για οικογένειες με μικρά παιδιά) και τη γειτνίαση τους με το Δέλτα του Πηνειού. Στο Στόμιο (παλιά ονομασία «Τσάγεζι) με τον χαρακτηριστικό μικρό φάρο θα διασχίσουμε δύο ξύλινα γεφυράκια πάνω από το νοτιότερο παρακλάδι του ποταμού για να φτάσουμε στην παραλία. Λίγο βορειότερα στον μικρό οικισμό της Αλεξανδρινής θα βρούμε άλλη μια ωραία αμμουδιά, ενώ ακόμα «ψηλότερα» (στον χάρτη) φτάνουμε στις «κεντρικές» εκβολές του Πηνειού. Δίπλα στον σημαντικό υγρότοπο, νότια των εκβολών βρίσκουμε την παραλία του Στρίντζου, με τις λιγοστές καλύβες και άλλες ιδιοκατασκευές, ιδανική για απομόνωση, ενώ βόρεια των εκβολών βρίσκουμε την Κουλούρα που περιβάλλεται από απέραντες εκτάσεις με ηλιοτρόπια. 

Στο βόρειο «τέρμα» του νομού, Μεσάγγαλα και Καστρί-Λουτρό, μας προσφέρουν ένα μικρό «ταξίδι στον χρόνο». Οικογενειακές διακοπές «παλαιού τύπου», χωρίς «πόζα» και επιτήδευση! Μικρά σπιτάκια όπου στριμώχνονται όσα κρεβάτια απαιτούνται για να καλυφθεί η οικογένεια κι ένα τραπέζι για φαγητό. Ούτως ή άλλως, όλη η μέρα περνάει στην παραλία με «σπαστά» καρεκλάκια και ξαπλώστρες, ομπρέλα από το σπίτι, φραπέ παγωμένο στο σέικερ, όπως δεκαετία ’80 (όχι ότι δεν θα βρείτε beach bars και freddo espresso, αν θέλετε!). Η εκδίκηση της απλότητας! 

Η Ρεντίνα είναι ένα ιστορικό, ορεινό κεφαλοχώρι που βρίσκεται σε υψόμετρο 900 μέτρων και μετράει γύρω στους 250 μόνιμους κατοίκους. Το καλοκαίρι οι κάτοικοι δεκαπλασιάζονται, κατακλύζοντας τα 600 σπίτια του χωριού, πολλά από τα οποία αποκαλούνται «αμερικάνικα» αφού ανήκουν σε μετανάστες. 

Το ενδιαφέρον του επισκέπτη κεντρίζουν το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, το Μουσείο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής τέχνης και ο απείρου κάλλους ναός-«μουσείο» του Αγίου Γεωργίου. Ο ναός κτίσθηκε το 1662 και στο εσωτερικό του θα θαυμάσετε ένα ταβάνι – «αραβούργημα», τέμπλο ενιαίο σκαλισμένο το 1796, τοιχογραφίες της Κρητικής Σχολής, προσκυνητάρια από φίλντισι, πολυέλαιους από την Κωνσταντινούπολη κ.α. 

Image

Στο παρεκκλήσι του Αγίου Σεραφείμ που φιλοξενεί το Μουσείο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης, θα δείτε σπάνιες αγιογραφίες, ανάμεσα τους και μια σπανιότατη απεικόνιση της Αγίας Τριάδας. 

Απέναντι τους, βρίσκεται το Δημοτικό Σχολείο – κληροδότημα Α. Συγγρού- που φιλοξενεί το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, στον ίδιο χώρο όπου λειτούργησε η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του ΕΛΑΣ. 

Σε απόσταση 6 χλμ. από το χωριό βρίσκεται η ιστορική Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου («Μονή Ρεντίνας»). Από το χωριό ξεκινάει πληθώρα πεζοπορικών διαδρομών που οδηγούν βαθιά μέσα στην «καρδιά» των Αγράφων. 
 

Το «Βασιλικό» δάσος Πολυδενδρίου, είναι ένας οικολογικός παράδεισος και προστατευόμενη περιοχή Natura 2000. Τα μεικτά δάση οξυάς, δρυός και καστανιάς χαρίζουν υπέροχα φθινοπωρινά χρώματα όμως δεν λείπουν τα μνημεία ιστορικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος! Η μονή και τα ασκηταριά των Αγίων Αναργύρων, τα ερείπια βυζαντινών κάστρων στο Καστρί και τη Σκήτη και το πέτρινο γεφύρι του Αλαμάνου είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Η μικρή, τεχνητή, αλλά πολύ ατμοσφαιρική λίμνη της Σκήτης είναι ένα ακόμα αξιοθέατο. 

Image

Όμορφα χωριά

Θα συναντήσετε όμορφα χωριά, όπως το Σκλήθρο, το πιο μεγάλο απ’ όλα, η Σκήτη, το πιο «ζωντανό» απ’ όλα, η Άνω Αμυγδαλή (Κουκουράβα), το πιο «φάντασμα» απ’ όλα, ενώ στην Ποταμιά θα βρείτε μια από τις καλύτερες ταβέρνες ολόκληρης της Περιφέρειας! Πολύ σημαντικό και ιστορικό χωριό είναι και η Έλαφος (παλιά ονομασία "Βουλγαρινή")

Image

Έχει και παραλίες!

Όπως είδαμε παραπάνω, το Μαυροβούνι αποτελεί συνδετικό κρίκο ανάμεσα σε Κίσσαβο και Πήλιο, Λάρισα και Μαγνησία. Είναι και μια «γέφυρα» που ενώνει τον μεγάλο κάμπο με το Αιγαίο. Οι δυτικές πλαγιές του καταλήγουν στη λίμνη Κάρλα, ενώ οι ανατολικές όπως κατηφορίζουν προς τη θάλασσα σχηματίζουν κάποιες από τις ωραιότερες παραλίες της Π.Ε. Λάρισας, με τον Ρακοπόταμο και την Παπακώστα να ξεχωρίζουν. Όχι κι άσχημα για ένα άγνωστο, ταπεινό βουνό!