Τα διάσημα μήλα Ζαγορίν

Στη χαραυγή του 20^ου αιώνα, το εμπόριο του μεταξιού και των σκουτιών που χάριζε ευημερία στο χωριό γνώριζε μεγάλη κάμψη. Οι Ζαγοριανοί αναγκάστηκαν να ψάξουν άλλη οικονομική διέξοδο και την βρήκαν στα πεντανόστιμα μήλα τους, τα φυρίκια (τα οποία στην πορεία πέρασαν σε δεύτερο «πλάνο») και από το 1935 τα starking delicious, τα οποία σήμερα είναι γνωστά ως «Ζαγορίν» και κατακλύζουν όχι μόνο τις αγορές της Ελλάδας, αλλά και αυτές τους εξωτερικού. Είχαν φροντίσει μάλιστα να οργανωθούν από νωρίς και προχώρησαν στην ίδρυση Αγροτικού Συνεταιρισμού, ήδη από το 1916.

Ο Συνεταιρισμός πάρα τις δοκιμασίες που πέρασε κατά καιρούς συμπληρώνει πια 109 χρόνια λειτουργίας, κάτι που ελάχιστες επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχουν καταφέρει. Ήταν ο πρώτος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατοχύρωσε το 1996  Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π) για τα μήλα (αρχικά για τα «Golden Delicious») , αποτελώντας παράλληλα το ίδιο έτος την πρώτη ελληνική επιχείρηση που επικόλλησε ετικέτα γνησιότητας στα προϊόντα της.

Ζαγορίν ίσον Ζαγορά

Σήμερα, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου έχει 780 μέλη - παραγωγούς, το 99% των καλλιεργητών της περιοχής, σε λιγότερο από 15.000 στρέμματα γης. Παρά τα προβλήματα που προκάλεσε ο Daniel (απώλεια περίπου του 10% των καλλιεργήσιμων εδαφών) εξακολουθεί να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία.

Παράγει περίπου 15 χιλ. τόνους προϊόντων, με πάνω από το 90% να είναι τα μήλα, ενώ παράγει επίσης φιρίκια, κεράσια, κάστανα, ακτινίδια και αχλάδια σε πολύ μικρότερες ποσότητες. Διαθέτει ένα σύγχρονο ιδιόκτητο συγκρότημα ψυκτικών εγκαταστάσεων, διαλογητηρίου και συσκευαστηρίου, με προηγμένες δυνατότητες διαλογής μήλων, αλλά και ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στην Κεντρική Λαχαναγορά Αθήνας από το 1965 και την Κεντρική Λαχαναγορά Θεσσαλονίκης από το 1973. Πολύ σημαντικές είναι οι καινοτομίες που εφαρμόζονται τόσο στην καλλιέργεια όσο και στη διαδικασία τυποποίησης, ώστε να επιτυγχάνεται το καλύτερο δυνατόν οικολογικό «αποτύπωμα».

Πέρα όμως από τα οικονομικά μεγέθη, ακόμα σπουδαιότερη είναι η κοινωνική συνεισφορά του Συνεταιρισμού. Λειτουργεί ως ανάχωμα στην αστυφιλία και την εγκατάλειψη της επαρχίας και ως πόλος «συστράτευσης» για τέσσερις γενιές Ζαγοριανών. Η συχνή ερώτηση των επισκεπτών «μα τι κάνουν τόσοι νέοι στη Ζαγορά;» βρίσκει εδώ την απάντηση της!